Discriminatie op het werk

Wat is discriminatie?

Discriminatie is de verschillende behandeling van twee personen die zich in een vergelijkbare situatie bevinden. De antidiscriminatiewet legt hiervoor criteria vast en verbiedt een verschillende behandeling die niet objectief of redelijk is.

Er is een onderscheid tussen directe en indirecte discriminatie:

• Er is sprake van directe discriminatie wanneer iemand in een vergelijkbare situatie ongunstiger behandeld wordt en er geen objectieve of geldige reden is om dat te doen. 
• Men spreekt over indirecte discriminatie wanneer een op het eerste zicht neutrale maatregel, maatstaf of handelswijze een persoon of groep personen kan benadelen zonder dat daar een geldige rechtvaardiging voor is.

Antidiscriminatiewetgeving: 19 criteria

In België is discriminatie verboden en strafbaar op basis van 19 zogenoemde ‘beschermde criteria’. Deze zijn vastgelegd in de antidiscriminatiewetgeving of de 3 wetten van 15 mei 2007.

• De algemene wet bevat 12 criteria: leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke stand, geboorte, vermogen, geloofsovertuiging of levensbeschouwing, politieke overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, handicap, een fysieke of genetisch bepaalde eigenschap en sociale herkomst.
• De antiracismewet bevat 5 raciale criteria: nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst en nationale of etnische afstamming.
• De genderwet bevat 1 criterium: het geslacht. Volgende criteria worden hiermee gelijkgesteld: zwangerschap, bevalling, moederschap, geslachtsverandering.

Syndicale overtuiging werd als criterium toegevoegd door het arrest van het Grondwettelijk Hof van 2 april 2009.  

Deze wetten laten zich vooral gelden in de werksfeer, en zijn van toepassing in zowel de privé- als op de openbare sector. Ze bestrijken alle sectoren en statuten (loontrekkenden, zelfstandigen, vrijwilligers, stagiairs, enz.). Ze kunnen ingeroepen worden voor situaties die verband houden met de arbeidsvoorwaarden, de verbreking van de arbeidsverhoudingen (ontslag, pensionering, SWT), ...

Naast de antidiscriminatiewetgeving zijn er ook diverse collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's) die werknemers tegen mogelijke discriminatie beschermen.  

ACV-bijstand in geval van discriminatie

Als je denkt het slachtoffer te zijn van discriminatie, bv. tijdens een sollicitatiegesprek of in de onderneming, kan je hiertegen verzetten.

Je staat niet alleen. Als lid van het ACV kan je terecht bij:

• ACV-Samenwerkers. Zij bieden je een luisterend oor, geven tips en informatie, en kunnen doorverwijzen naar de bevoegde dienst of instanties. Je vindt ze in elke regio.
• De rechtskundige dienst van je ACV-verbond. Je contacteert hiervoor je plaatselijke ACV-dienstencentrum.
  

Andere instanties

Ook volgende instanties kunnen die je bij mogelijke gevallen van discriminatie informeren en helpen:

• Unia is bevoegd is voor alle klachten op basis van leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, handicap, een fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst, nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming. Je kan bij Unia een melding of klacht indienen.
  • Groen nummer: 0800 12 800
  • Discriminatie melden 
• Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen is bevoegd voor alle discriminatieklachten op basis van geslacht (met inbegrip van zwangerschap, bevalling, moederschap en geslachtsverandering) op het vlak van werk, goederen of diensten, .... Het Instituut behandelt ook klachten over discriminatie tegen transgenders en kwesties zoals seksuele intimidatie en/of psychisch geweld op basis van geslacht.
  • Groen nummer: 0800 12 800
  • Discriminatie melden