Arizona

🌵 Wat betekent het Arizona-akkoord voor jou als werknemer?

De Arizona-regering neemt nogal wat besparingsmaatregelen op de kap van werknemers. Zo moet iedereen méér en flexibeler werken. Wordt nachtarbeid versoepeld en moeten we met z'n allen harder en langer werken, voor minder pensioen Intussen sust men met erg onzekere en vage beloften voor een hoger loon. Het blijken hoogstens zeer twijfelachtige kruimels. 👇

Meer en flexibeler werken
Versoepeling arbeidsduur

Arbeidsduur wordt versoepeld, waardoor oproepcontracten in de feiten de vrije baan krijgen. En dat wil zeggen dat je geen zekerheid hebt over je werktijd of werkvolume en je geen mogelijkheid meer hebt om meer werk aan te nemen.
- Werknemer en werkgever kunnen individueel onderhandelen over de arbeidstijd.
- Je contract zal niet langer minimum 1/3 van een voltijds overeenkomst moeten bedragen, dus evenzeer gemiddeld 1u per week.
- Je werkuren kunnen verrekend worden over een heel jaar, met dus pieken en dalen. Dit is de zogenaamde ‘annualisering van de arbeidstijd’. Een werkperiode moet wel nog steeds minstens 3u bedragen.
Nachtwerk

Daarnaast worden de momenten waarop gewerkt kan of moet worden uitgebreid:
- Afschaffing van het verbod op nachtwerk en sluitingsdagen. Dit zal een directe negatieve impact op de gezondheid van werknemers hebben.
- Versoepeling van de openingsuren. Ook deze maatregel kan niet anders dan een directe negatieve impact op de gezondheid van werknemers hebben.
- Nachtarbeid in distributie- en andere sectoren start pas vanaf middernacht in plaats van 20 uur, met verlies van compensaties voor nieuwe werknemers.
Nog meer flexibilisering
- Flexi-jobs worden in alle sectoren toegelaten, waardoor systemen worden versterkt waar lage of geen bijdragen zijn aan de sociale zekerheid. Of waardoor er minder arbeidskansen zijn voor wie niet werkt.
- Overuren worden aangemoedigd, via een algemeen stelsel van 180u per jaar met weinig belastte overuren en een uitbreiding van de vrijwillige overuren naar 360u per jaar, in de horeca zelfs 450! Maar liefst 240u zijn ook niet belast voor werkgever en werknemer.
  - In de praktijk is overuren weigeren niet evident voor veel werknemers, dus dat betekent een gemiddelde werkweek van 49 tot zelfs 52 uur, waardoor de kans op uitval door werkstress wordt verhoogd.
  - En de sociale zekerheid wordt zo verder uitgehold.
Ziek? Dan word je opgejaagd wild!
- Ziek zijn zonder ziektebriefje kan nog maar 2 dagen, in plaats van 3.
- Langdurig zieken worden gesanctioneerd, van 10% uitkering bij het niet invullen van de administratieve formaliteiten tot schorsing als ze afwezig zijn bij bemiddeling, ,…
- Procedure van ontslag medische overmacht en dus zonder ontslagvergoeding wordt mogelijk na 6 maanden in plaats van 9 maanden.
- Re-integratie-acties worden sneller opgestart: vanaf dag 1 (bij onderling akkoord), vanaf maand 2 (door de preventiearts) en vanaf 8 weken (door de werkgever). Hierbij wordt de medische situatie niet eens in rekening gebracht.
Kortom: er is nog weinig ruimte om ziek te zijn. Als je ziek bent, word je vooral de richting van werken uitgeduwd. Zieken moeten vooral werken.
Wat op het einde van mijn loopbaan? Gewoon doordoen!

Landingsbanen

Landingsbanen blijven behouden, maar de loopbaanvoorwaarden stijgen naar 30 jaar aan 156 gewerkte dagen per jaar in 2025 en tot 35 jaar in 2030. Hierdoor wordt de toegang tot een landingsbaan moeilijk voor veel werknemers. Dat zal dan weer zal leiden tot een verhoogde instroom arbeidsongeschiktheid.

Ook zal de pensioengelijkstelling beperkt worden: als je een landingsbaan neemt, zal het in de toekomst allicht impact hebben op het pensioenbedrag en ook worden je dagen landingsbaan niet meer gelijkgesteld. Hierdoor wordt het moeilijker om met vervroegd pensioen te gaan.

Deze maatregelen zijn nog niet van kracht en zullen enkel gelden voor nieuwe aanvragen. Heb je op dit moment al een landingsbaan, dan blijft die gewoon doorlopen. Opgelet wel voor de beperkte pensioengelijkstelling: het is niet duidelijk of deze vanaf 2025 voor landingsbanen zal gelden.

SWT dooft uit

SWT, beter gekend als brugpensioen, dooft uit: 'vanaf het regeerakkoord' stopt de instroom. Alleen medisch SWT blijft bestaan.

In het regeerakkoord stond er dat je vanaf 1 januari 2025 niet meer met SWT kon, zelfs als je al in opzeg stond! Die overhaaste beslissing stortte heel wat werknemers in totale rechtsonzekerheid.

Gelukkig kwam er via het sociaal overleg de bevestiging dat de gemaakte cao-afspraken rond SWT en landingsbanen die lopen tot 30 juni 2025 moeten worden gehonoreerd.

Deze saga en misinformatie rond SWT en landingsbanen is nog maar het topje van de ijsberg. Er worden nog meer harde en onrechtvaardige ingrepen door de regering voorgesteld. Dit is ook waar de staking van 31 maart om gaat. Het zijn stuk voor stuk onderwerpen met een enorme impact op werknemers. Daarom is het cruciaal dat sociale partners daarover zelf onderhandelen, evenwichtige afspraken kunnen maken én dat deze afspraken gerespecteerd worden. Lees verder in het persbericht van 18 maart: 'ACV eist respect van regering voor sociaal overleg'.
Pensioen? Later en minder!
- Vanaf 1 januari 2027 tellen enkel jaren met 156 gewerkte dagen mee als loopbaanjaar. Daardoor wordt vervroegd pensioen moeilijker, en wordt het enkel een optie voor een zeer beperkt aantal werknemers. Zeker deeltijdse werknemers vallen sneller uit de boot.
  
  Wie vanaf 60 jaar op vervroegd pensioen wil, moet 42 loopbaanjaren met élk 234 gewerkte dagen kunnen voorleggen. Maar die groep is maar zeer klein.
- Vanaf de inwerkingtreding in 2025 wordt de loopbaan verlengd met maximum 1 jaar voor wie 60 jaar of ouder is, en met 2 jaar voor wie 59 jaar is.
- Er komt een pensioenbonus én malus vanaf 2026 van 2% tot 2030, 4% tot 2040, 5% vanaf 2040 per jaar vervroegde uittrede na/voor de wettelijke leeftijd. Dit geldt als je geen 35-jarige loopbaan van minimum 156 gewerkte dagen per jaar én 7.020 effectief gewerkte dagen hebt. Dat betekent dat je elk jaar minstens halftijds moet werken én over de hele periode van 35 jaar gemiddeld 200 dagen per jaar moet werken. Ook hier worden deeltijdse werknemers sneller getroffen, terwijl de malus ook langdurig zieken treft.
- Periodes van werkloosheid, inclusief tijdelijke werkloosheid, landingsbaan en SWT worden minder gelijkgesteld voor je pensioen en aan en lager inkomen.
- De regering snoeit de welvaartsenveloppe helemaal weg (2,8 miljard). Met die welvaartsenveloppe werden om de 2 jaar onder andere de pensioenen gelijkwaardig aan de huidige lonen gehouden en de laagste uitkeringen versterkt tegen armoede. Dat kan nu niet meer. Een verbijsterende maatregel die de meest kwestbaren in onze samenleving zwaar treft, lees het persbericht.
Meer nettoloon? Vestzak-broekzak?
Niet alle maatregelen draaien onverdeeld positief uit:
- Verhoging belastingvrije som voor wie werkt, wat voordeliger is voor mensen alle inkomens, hoog en laag.
- Verlagen Bijzondere Bijdrage Sociale Zekerheid, ook al komt dit slechts in geringe mate ten goede aan de mensen met de laagste inkomens.
- De federale regering wil de sociale werkbonus versterken die de lage en middeninkomens helpt. Maar zowel bedrag en timing lijken beperkt.
- Mogelijk verhoging van het plafond voor maaltijdcheques tot maximaal 12 euro. Al krijgt niet iedereen maaltijdcheques of dat bedrag. Bovendien bouw je zo geen sociale rechten op en worden de kosten deels terug afgeschoven op de overheid en dus terug op jezelf.
- “De index is gegarandeerd”, klinkt het. Maar dan wel maar tot 31 december 2026. Tegen dan verwacht de regering een hervorming van het indexmechanisme door de sociale partners. Of de regering beslist zelf over de index …
- Minimumlonen stijgen zowel in 2026 als 2028, én het bruto-minimumloon wordt gelijk aan netto. Maar je kan door deze maatregel ook minder nettoloon overhouden!
Het akkoord voorziet het schrappen van een reeks aftrekposten. Naargelang je gezinssituatie en uitgaven, kan dit zwaarder doorwegen dan de stijging van het netto loon.
- Zo voorziet men de halvering van huwelijkscoëfficiënt. Dat is een belastingvoordeel als 1 van beide partners geen of een beperkt inkomen heeft.
- Verminderingen van kinderen ten laste wordt gelijk per kind en niet oplopend, waardoor grote gezinnen minder zullen krijgen tegenover waarschijnlijk amper een stijging voor kleine gezinnen.
- Een reeks van verminderingen wordt verlaagd of afgeschaft.
  - Onderhoudsuitkeringen van 80% naar 50%.
  - Giften van 40% aftrek naar 30% aftrek.
  - Een reeks grensbedragen worden niet-geïndexeerd doorheen de legislatuur, waardoor je stelselmatig minder terugkrijgt.

🗣️ Getuigenis: Saïd Abarkan, werknemer bij DHL Aviation

'Als de premies voor nachtwerk verminderen, verliest ons bedrijf heel wat mensen.'

Saïd Abarkan werkt al bijna dertig jaar bij de logistieke hub van DHL in Zaventem. Abarkan koos voor de nacht omdat hij overdag voetbalde op hoog niveau, en door de financiële voordelen. 'Voor mij scheelt het 300 euro per maand, dat is zeer welkom.

Maar na al die jaren eist het nachtwerk een fysieke tol. Ik slaap slecht, voel me vaak vermoeid en onderzoek toont aan dat je van nachtwerk sneller gewicht bijkomt. Veel collega's houden dit ritme niet lang vol. Ik verwacht niet dat de bedrijfsleiding onze regeling zou opzeggen. Anders dreigen ze heel wat mensen te verliezen.'

✊ Doe mee aan de regionale actiedag op 29/04!

Doe mee en laat op 29 april je stem horen tijdens een actie in je regio. Die dag maken we onze eisen duidelijk aan de regering:

✅ Het ACV wil vrije en eerlijke loononderhandelingen in de sectoren. Sectorale loonakkoorden kunnen vertrekken van de economische situatie in elke sector. Waar het goed gaat, moet je als werknemer je eerlijke deel krijgen!

✅ Arbeidsduur, nachtarbeid, zondagwerk en overuren moeten een zaak voor overleg tussen vakbonden en werkgevers zijn, resulterend in stevige cao's. Zodat dit niet ten koste gaat van je gezin of gezondheid. En zodat wie in flexibele systemen werkt daar ook extra voor vergoed wordt.

✅ Werknemers moeten meer tijd krijgen voor zichzelf en hun familie. Met minimum vijf weken wettelijke vakantie voor iedereen. En betere verlofstelsels en tijdkrediet voor iedereen.