Gigantische onderzoekshub, midden in de Molse bossen

De zon schittert op het meer en de wind wiegt de bladeren van de bomen in de Molse bossen. Maar iets verderop verraden de prikkeldraad en streng beveiligde ingang dat hier een belangrijk instituut schuilt. Het SCK CEN, het Belgisch nucleair onderzoekscentrum, is de werkplek van bijna duizend mensen, grotendeels onderzoekers, van 63 verschillende nationaliteiten. Communicatiemedewerker Wendy De Groote en haar wetenschappelijke collega’s Tim Verpoorten en Kevin Tabury leiden ons rond.

"We hebben geschiedenis geschreven met de BR1, de eerste kernreactor van ons land”, vertelt Wendy trots. “Die reactor werd in 1956 gebouwd voor wetenschappelijk onderzoek, niet om elektriciteit op te wekken. De onderzoeksreactor wordt nu nog steeds gebruikt om te bestralen, meetinstrumenten te ijken én nucleaire experten op te leiden." SCK CEN, deels gefinancierd door de Belgische overheid en deels door eigen inkomsten, doet niet alleen onderzoek naar de veiligheid van de Belgische kernreactoren, maar ook naar de ontmanteling ervan, hoe je nucleair afval veilig kan bergen en zelfs naar nieuwe technieken om veiligere en duurzame kernreactoren te bouwen. “We doen onderzoek naar SMR’s, kleine modulaire reactoren. Door die reactoren met lood te koelen, kunnen ze méér energie uit dezelfde hoeveelheid splijtstof halen én nucleair afval als splijtstof hergebruiken. Het is een revolutionaire technologie”, voegt collega en SMR-expert Tim toe.

Maar SCK CEN doet nog veel meer. “We doen ook aan kankeronderzoek. Onze productie van medische radio-isotopen helpt vandaag al om kankers snel op te sporen, maar we zijn ook bezig met therapieën”, gaat Kevin, kankeronderzoeker, verder. “Er loopt nu een onderzoekslijn waarbij we met nucleaire geneeskunde op celniveau de kanker viseren, zodat enkel die bestraald wordt en de gezonde cellen niet worden aangetast. De eerste resultaten zijn alvast positief: mensen die uitbehandeld waren, kregen zo toch nieuwe perspectieven.” 

Het nucleair onderzoekscentrum focust op maatschappelijk relevant onderzoek. “Het klinkt misschien cliché, maar onze tagline is ‘Exploring a better tomorrow’. Ons onderzoek moet de wereld beter maken. Denk aan klimaatverandering, circulaire economie en de strijd tegen kanker. Om die toekomst te kunnen schrijven, zijn er meerdere, nieuwe installaties in aanbouw.”