De onderhandelingen voor een nieuwe Vlaamse regering lopen. Voorlopig nog zonder resultaat bij het ter perse gaan (24 september). Af en toe vangen we wel een glimp op van wat er in de onderhandelingsnota’s staat. Het zal niet verbazen dat N-VA op Vlaams niveau wil besparen door de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) af te slanken. Maar staat een afslanking ook gelijk aan een besparing?
Volgens N-VA moet VDAB zich enkel nog bezighouden met activering en beroepsopleiding. Dat staat volgens de partij gelijk aan een hervorming en afslanking. Terwijl werkgevers schreeuwen om werkkrachten en activering van nieuwe doelgroepen cruciaal zal worden om de tekorten op de arbeidsmarkt weg te werken.
De kortzichtige visie van N-VA is typerend: als er moet worden bespaard, kijken politieke partijen graag naar de overheid. Wij blijven het echter herhalen: openbare dienstverlening in eigen beheer is kwalitatief, wendbaar en in de meeste gevallen ook goedkoper. Uitbesteding en privatisering leiden niet tot betere dienstverlening, integendeel.
Er zijn de laatste jaren al heel veel blinde besparingen geweest bij de overheid. Een voorbeeldje: personeel bij de Vlaamse overheid wordt afgebouwd, waarop men uitpakt met de grote besparing die deze ingreep heeft opgeleverd. Maar intussen wordt er wel een veelvoud van die besparing uitgegeven aan externe bureaus. Dat werd pijnlijk duidelijk tijdens de vorige legislatuur, toen de vaak onverklaarbare consultancyfacturen onder vuur lagen. In mei 2023 ging het om 1,5 miljard euro aan consultancyopdrachten.
Begin 2024 moest ook het personeel van Schoonmaak en Catering van de Vlaamse overheid afslanken, waarop de diensten werden uitbesteed aan een externe firma. Het gevolg? Een hogere kost voor de overheid, blijkt na een parlementaire vraag.
Conclusie
Voor het antwoord op de vraag of het ‘hervormen en afslanken’ van VDAB de samenleving een besparing oplevert, verwijzen we naar de reactie van Wim Adriaens, gedelegeerd bestuurder van VDAB: “Ja, er werken hier veel mensen en we krijgen veel middelen, maar de impact van VDAB op de samenleving is enorm. In 2021 hebben we een berekening gemaakt om te zien wat ons werk oplevert aan uitgespaarde uitkeringen en extra belastingen. Elke euro die VDAB en partners investeren, levert de overheid 2,80 euro op.” Investeren is dus het antwoord, niet besparen.