Vakbonden vragen structurele aanpak van gezondheidscrisis in dienstenchequesector

Het is de verdienste van HR-dienstenbedrijf Securex om jaarlijks de ziektecijfers in kaart te brengen. “Elke dag is één op de vijf huishoudhulpen ziek” kopte de Gazet van Antwerpen vorig weekend. Eén op de 10 huishoudhulpen is zelfs al langer dan een jaar uit door ziekte. Keiharde cijfers, maar geen verrassing voor de 3 vakbonden. Verschillende studies tonen gedetailleerd aan dat werken in de sector ziekmakend is. Het is niet vijf voor 12 maar half één: hoog tijd om te investeren in preventie en welzijn in deze sector met 150.000 werknemers in België. Werkgevers blijven dit echter afwijzen ondanks het feit dat ze keer op keer op de vingers getikt worden door de inspectie.

Het totale ziektepercentage in de dienstenchequesector (PC 322.01) steeg in 2023 tot 20,2%. Het totale ziektepercentage over alle sectoren heen bedroeg 8,2% in 2023. BAM! (bron: Securex). Elk jaar brengt Securex deze cijfers in kaart. En men tracht ook verklaringen te vinden: het fysiek zware werk, de eenzaamheid van de job, …. Toch ziet Securex een aantal – structurele - verklaringen over het hoofd:

• Er is een rechtstreekse link tussen de anciënniteit in de sector en de ziektecijfers; dit wordt aangetoond in verschillende sectorale studies van Idea Consult: “Het is opmerkelijk dat ouderen niet vaker fysieke klachten hebben dan jongeren. Wel zien we een impact van de anciënniteit: werknemers met een lage anciënniteit in de sector hebben minder klachten dan zij met een hogere anciënniteit, wat wijst op een verband tussen de fysieke gezondheid en de job als huishoudhulp.” (uit de Studie Werkbaar en Wendbaar Werk in de DC-sector, 2018, Idea Consult). Het is m.a.w. de job die ziek maakt.
  
• De 2 meest voorkomende ziektebeelden zijn:
  
• Musculoskeletale aandoeningen (huishoudhulpen hebben 35 keer meer kans op musculoskeletale aandoeningen dan gemiddeld in andere sectoren) o.a. veroorzaakt door werkmateriaal dat onvoldoende ergonomisch is.
  De kans om langdurig ziek te worden stijgt met +260% na vijf jaar werken in de dienstenchequesector. (Studie DULBEA 2020,Elizabeth Leduc, Ilan Tojerow)
  
• Huidaandoeningen en longaandoeningen veroorzaakt door het gebruik van schadelijke schoonmaakmiddelen.
  Verschillende wetenschappelijke studies tonen het verband aan tussen deze aandoeningen en de werkomstandigheden. Ze dragen ook oplossingen aan zoals een betere controle van de werkgever op het werkmateriaal en de schoonmaakproducten die ter beschikking worden gesteld door de klanten. Oproepen aan de werkgevers om hierover minimale sectorale afspraken te maken krijgen geen gehoor.
• 90% van de DC-bedrijven respecteren de Welzijnswetgeving niet, zoals reeds meermaals aangetoond door de sociale inspectie Toezicht Welzijn op het Werk.

 Hoog tijd dus voor een gecoördineerde, structurele aanpak van deze gezondheidscrisis. Werken in de DC-sector leidt steeds meer tot medische klachten en invaliditeit. Met een enorme maatschappelijke kost. Dit betekent dat DC-bedrijven subsidies krijgen om mensen toe te leiden naar de invaliditeit. Het kan niet langer dat werkgevers vrijblijvend omgaan met de gezondheid van hun werknemers, al zeker niet in een gesubsidieerde sector: subsidies moeten gekoppeld worden aan het naleven van de Welzijnswetgeving en aan een reëel preventiebeleid.

De escalatie van medische problemen en uitval door ziekte moet gestopt worden. De vakbonden pleiten ook voor een sectorale preventiedienst met voldoende middelen (naar het voorbeeld van vele andere sectoren) om de investeringen in preventie en gezondheid gecoördineerd en vastberaden aan te pakken. Tevens vragen zij dat de adviezen van de sociale inspectie onmiddellijk ingevoerd worden: een verplichte risicoanalyse op de werkplek en een structureel medisch toezicht van de huishoudhulpen.

Federgon is er niet vies van om wat onzin te verkopen! Nadat de werkgevers de eindejaarspremie hebben afgepakt, de huishoudhulpen ziek hebben gemaakt, tegen een hongerloon hebben laten werken, lanceert Federgon nu het ene belachelijke idee na het andere. Zo willen ze de dienstencheque optrekken met 5 euro per uur én willen ze de sector uitbreiden naar zorgtaken en kinderopvang. Zeer slechte ideeën. In plaats van aan de aandeelhouders te denken, zouden de leden van Federgon zichzelf serieus moeten nemen en moeten zorgen voor een fatsoenlijk loon en goede werkomstandigheden. Het wordt hoog tijd dat Federgon zich echt gaat interesseren in het verbeteren van de situatie van de huishoudhulpen in plaats van geld te blijven uitdelen aan aandeelhouders!