Flexi-jobs in 14 nieuwe sectoren

Vorige week werd het federale begrotingsakkoord bekend gemaakt.   Opvallend daarbij zijn veranderingen bij de flexi-jobs:  die worden uitgebreid naar maar liefst 14 nieuwe sectoren. Tegelijk komen er enkele beperkende maatregelen.  

Uitbreiding naar 14 sectoren

Op dit moment is voorzien in een aanzienlijke uitbreiding naar (minstens) 14 (sub)sectoren: 

• autobussen en autocars  (paritair subcomité, PsC nr. 140.01)
• kinderopvang (deel van paritair comité, PC nr. 331 + de pendant in de openbare sector)
• onderwijs
• sport en cultuur in de openbare sector
• garagebedrijf (PC nr.112)
• begrafenisondernemingen (PC nr. 320)
• eventsector, beperkt tot ondernemingen met events als hoofdactiviteit en enkel voor de eigenlijke evenementorganisatie (verspreid over diverse PC’s)
• landbouw (PC nr. 144)
• tuinbouw (PC nr. 145)
• ondernemingen van technische land- en tuinbouwwerken (PC nr. 132)
• vastgoed: PC nr. 323 (hierin zit ook het huispersoneel)
• rijscholen en opleidingscentra (deel van het PC nr. 200)
• verhuisondernemingen (PsC nr. 140.05)
• grote delen van de voedingsnijverheid (PC nr. 118): bakkerijen, brouwerijen/mouterijen en bedrijven voor drank, vruchten, vlees, zuivel, chocolade, koeling, vis, suikerbakkerij, verwerking en schillen van aardappelen.  

Daar kunnen nog sectoren bijkomen, als de betrokken sectorale sociale partners het daarover eens zijn.   Tegenover die opt-in staat ook een mogelijkheid van opt-out: elk van de bovenvermelde 14 sectoren kan op basis van een sector-cao ook uitstappen.  Die uitstap kan beperkt blijven tot bepaalde subcomités.  Voorlopig is wel niet voorzien in de mogelijkheid van een sectoraal akkoord bij overheden of in het onderwijs om uit te stappen.

In sectoren die vandaag al flexi-jobs hebben, is geen opt-out mogelijk.  En sectoren die afhangen van Gewesten en Gemeenschappen worden enkel geactiveerd op vraag van die overheden. 

Beperkende maatregelen

Dit wordt wel gekoppeld aan een bonte reeks beperkende maatregelen: 

• Behalve wat de horeca betreft wordt voor alle sectoren teruggekeerd naar de sectorale barema’s in plaats van het veel lagere wettelijke minimum.  Een serieuze verbetering. Al blijft het probleem dat er geen recht is op vakantiegeld.
• Om instap van flexi-jobbers in vervroegd pensioen te ontmoedigen wordt  de cumul met vervroegd pensioen beperkt tot 7.190 euro bruto per jaar.
• Voor niet-gepensioneerden wordt de fiscale vrijstelling beperkt tot 12.000 euro per jaar. Daarboven geldt de gewone belasting.
• De bijzondere werkgeversbijdrage voor de sociale zekerheid wordt verhoogd van 25% naar 28%.  Er was ook even sprake van dat flexi-jobbers, ondanks die verhoogde patronale bijdrage, geen pensioenrechten meer zouden opbouwen, maar dat werd in de laatste rechte lijn geschrapt.
• Met een flexi-job gaan werken in een andere juridische entiteit van de groep waar men al 4/5 werkt, gaat niet meer kunnen.
• Wie vanuit voltijds 4/5 gaat werken, zal pas 3 kwartalen later een flexi-job kunnen uitoefenen.
• In het kwartaal waarin men een flexi-job uitoefent mag men niet meer in een andere arbeidsovereenkomst tewerkgesteld zijn bij dezelfde werkgever.
• Er is ook sprake van de invoering van een maximumloon 'om loonexcessen te vermijden' (vooralsnog onduidelijk).
• In ondernemingen met een ondernemingsraad waar flexi-jobbers worden ingezet, moet elk jaar een overleg daarover plaatsvinden. 

Twee jaar na de inwerkingtreding van deze uitbreiding worden deze maatregelen geëvalueerd.

ACV is kritisch

Het ACV toonde zich eerder al bijzonder kritisch:  de uitbreiding van flexi-jobs naar 14 nieuwe sectoren kan voor sommige mensen een oplossing zijn om financieel het einde van de maand te halen. Maar het is geen structurele oplossing voor het basisprobleem: te lage lonen en te lage pensioenen. En het blijft een ondergraving van de overheidsfinanciën en van de kwaliteit van jobs.

Dat de scherpste hoeken van deze vorm van sociale dumping enigszins worden afgerond doet daar niets aan af. Zoals bepaald in het regeringsbesluit zullen we er uiterst nauwlettend op toezien dat de sociale partners in deze sectoren zich hierover kunnen uitspreken.