Arbeidsorganisatie

De arbeidsorganisatie is een bevoegdheid van de ondernemingsraad (OR). De OR geeft advies en communiceert over suggesties of bezwaren over collectieve maatregelen die de arbeidsorganisatie, de arbeidsvoorwaarden en het rendement van de onderneming kunnen wijzigen.

Specifiek zal het gaan over veranderingen in de taakverdeling, de plaatsing van machines die de arbeidsvoorwaarden wijzigen, veranderingen in de fabricage- en werkmethodes, ... (zie cao nr. 9, art. 10). 

De OR moet verwittigd worden bij:

• Wijzigingen door technologische innovaties:
  De werkgever moet de OR schriftelijk verwittigen wanneer een investering in nieuwe technologieën grote collectieve gevolgen heeft voor de werkgelegenheid, de organisatie van het werk of de arbeidsvoorwaarden. Dat gebeurt binnen de drie maanden voordat de nieuwe technologie wordt ingevoerd. Bovendien moet de werkgever hierover overleggen met de werknemersvertegenwoordigers (zie cao nr. 39). 
  

• Wijzigingen door toekomstperspectieven van de onderneming:
  De directie van de onderneming informeert en raadpleegt de OR vooraf wanneer beslissingen rond de algemene toekomstperspectieven van de onderneming een impact hebben op de organisatie van het werk of arbeidsovereenkomsten (cao nr. 9, art.4). Als er geen OR is, zullen het comité voor de preventie en de bescherming op het werk (comité PB) en de vakbondsafvaardiging (VA) deze bevoegdheid overnemen. 

Dit is een schriftelijk document waarin de arbeidsregels in de onderneming staan. Het moet een aantal in de wet opgesomde (verplichte of facultatieve) zaken vermelden. Het arbeidsreglement vervolledigt de individuele arbeidsovereenkomst omdat het enkele zaken vastlegt: 

• Algemene arbeidsvoorwaarden 
• Modaliteiten van de arbeidsorganisatie 
• Werking van de onderneming 
• Arbeidsduur en -roosters 
• Jaarkalender 
• Bepalingen over loon 
• Opzegtermijnen 
• Dringende reden voor ontslag 
• Regels over de controle en het toezicht op werknemers en bescherming van de privacy 
• Bescherming tegen geweld 
• Pesterijen en ongewenst seksueel gedrag 
• Straffen … 

De OR heeft initiatief- en beslissingsbevoegdheid bij het opstellen of wijzigen van het arbeidsreglement.

Wijzigingsvoorstellen van de militanten worden door de werkgever aan alle OR-leden meegedeeld. Deze voorstellen worden binnen de 30 dagen in de OR besproken, en worden bekendgemaakt aan de werknemers.   

Het arbeidsreglement kan nooit worden gewijzigd zonder het akkoord van de OR. Toch zijn er enkele specifieke gevallen waarin dit wel kan zonder voorafgaand overleg met de OR:

• het invoegen of wijzigen van (niet-verplichte) vermeldingen
• in specifieke omstandigheden, zoals een tijdelijke wijziging van de arbeidsroosters, nieuwe arbeidsregelingen, ... 

Heeft je onderneming geen OR? Dan wordt elk ontwerp van reglement of elke wijziging van een bestaand reglement uitgewerkt door de werkgever. Iedere werknemer moet een exemplaar van het arbeidsreglement of van de wijzigingen ervan ontvangen. Bovendien moet in de onderneming een zichtbaar bericht worden opgehangen waarop staat waar het reglement kan worden geraadpleegd.

Gedurende 15 dagen na de aanplakking houdt de werkgever een register ter beschikking van de werknemers, zodat ze individueel of via een vakbondsafgevaardigde opmerkingen kunnen maken.